Công cộng chủ nghĩa là chủ nghĩa cộng sản khoa-học do Karl Marx đã nghiên-cứu ra. Công-cộng chủ-nghĩa không căn-cứ vào một ý-tưởng sẵn có nào về công-bằng, tự-do, bình-đẳng hay bác-ái; những ý-tưởng ấy, theo chúng tôi, thuộc về phạm-vi hình-nhi-thượng-học (Métaphysique). Công-cộng chủ-nghĩa cũng không dựng trên những «tính-tình nhân-đạo», những «nguyện-vọng thiết tha về một cuộc đời tốt đẹp hơn», vì những tính tình ấy, những nguyện-vọng ấy từ xưa đến nay vẫn có mà chẳng hề dẫn tới kết quả gì, bởi lẽ rằng không phải sự ước-mong của người có thể thay đổi được thế-giới, nhưng trái lại, chính thế-giới cứ lần lần thay đổi, rồi nhân đó gây cho ta những tình-cảm, những nguyện vọng, cái mà ta gọi là lý tưởng của ta. Công cộng chủ nghĩa chỉ dựa theo cuộc tiến hóa của nền kinh tế xã hội; và chế độ công cộng là một giai đoạn mới trong cuộc tiến hóa ấy, một bước đường tất nhiên phải đi tới và sắp sửa đi tới. Chế Độ Công Cộng NXB Tân Văn Hóa 1938 Jules Guesde Nguyễn Đức Chính (Dịch) 20 Trang File PDF-SCAN Link download https://drive.google.com/file/d/1szb7pY8Si6Q7uj4tBroki6VZlwpL_j55https://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1
