Cơ sở ký hiệu học (Éléments de sémiologie) của Roland Barthes (1915-1980) vốn là một bài báo 45 trang, đăng trên tạp chí Communications (1964, 4, tr. 91-135). Đúng như nhan đề, cuốn sách chỉ bàn đến những vấn đề thiết yếu nhất của ký hiệu học. Ở đây ta bắt gặp những khái niệm “truyền thống” quen thuộc của cấu trúc luận, khởi đi từ F. de Saussure, như ngôn ngữ và lời nói, cái biểu đạt và cái được biểu đạt, ngữ đoạn và hệ thống, hình thức và chất liệu... Quen, mà lạ. Bởi vì Roland Barthes không dừng lại ở chỗ giải thích tư tưởng của F. de Saussure, mà còn chú ý đến khía cạnh lịch sử của nó. Bên cạnh việc dẫn công trình của người đi trước để chỉ rõ ngọn nguồn của tư tưởng đó, như khái niệm ngôn ngữ của Saussure là bắt nguồn từ E. Durkheim, còn khái niệm lời nói của ông thì từ G. Tarde, Roland Barthes cho thấy tư tưởng của F. de Saussure đã làm cơ sở cho những người tiếp nối, như Claude Lévi-Strauss, Merleau-Ponty, Jacques Lacan và tất nhiên của chính Roland Barthes như thế nào. Lạ bởi vì Roland Barthes còn đào sâu hơn cách hiểu của người đi trước. Một ví dụ: chỉ cần đọc mấy trang đầu của chương II thôi, ta đã thấy Roland Barthes không đơn giản đưa ra một sự phân loại ký hiệu, mà tổng kết quan điểm G. W. F. Hegel, Ch. Peirce, C. Jung và H. Wallon, xác định sự đồng nhất và khác biệt trong quan điểm của các học giả đó. Ông cho thấy trong khi trường phái Saussure hiểu ký hiệu là thể thống nhất của cái biểu đạt và cái được biểu đạt, thì trường phái tiếp cận ngôn ngữ theo thuyết cơ giới thuộc chủ nghĩa cấu trúc Mỹ lại đồng nhất ký hiệu với cái biểu đạt; còn cái được biểu đạt được cho là thuộc phạm vi của tâm lý học và đây là lý do nó bị gạt ra khỏi ngôn ngữ học. Cơ Sở Ký Hiệu Học NXB Tổng Hợp 2020 Roland Barthes, Dịch giả: Nguyễn Quốc Thắng, Hoàng Dũng hiệu đính 162 Trang File PDF-SCAN Link download https://drive.google.com/file/d/1l_YzGadkzgxTElOquv3l-qYPb6lSk7JZhttps://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1