Theo sử cũ cho biết kinh đô Hoa Lư được xây dựng vào hai thời điểm: năm 968 khi vua Đinh dẹp xong loạn 12 sử quân, thống nhất đất nước và năm 984 lúc Lê Hoàn thay nhà Đinh trị vì đất nước. Lời tựa cho tập thơ “Hòn đá vua ngự” do tú tài thôn Lũ Phong Lương Văn Thăng viết vào đời vua Khải Định thứ 9 cho biết: “Thời Vạn Thắng Vương (Đinh Bộ Lĩnh) vừa dẹp xong các sứ quân, thiên hạ mới được thu về một mối, kinh đô chưa kịp xây dựng, vua tôi nhà Đinh cho tìm đất đóng đô, thấy dưới núi Mã Yến địa thế rộng rãi cao ráo, núi sông vây bọc, cây có tốt tươi, lại được sông Hoàng Long bao bọc phía bắc, núi Bái Đính trấn ngự phía tây, núi Kình Phong đứng ở phía trong (nay thuộc thôn Chi Phong, xã Trường Yên), núi Bái Tướng trụ ở phía ngoài (thuộc xã Sơn Lai, Nho Quan), khi tiến có thể đánh bại quân địch, lúc lui có thể bảo toàn lực lượng, là đất dụng võ, nơi dựng để đô của Đại Cồ Việt. Hoa Lư Di Tích Và Danh Thắng NXB Văn Hóa Dân Tộc 2010 Nguyễn Thị Kim Cúc Số trang: 120 File PDF-SCAN Ngôn ngữ: Tiếng Việt Link download https://drive.google.com/file/d/11jazJEJP1iCzi70CZ9v0XmFtQZjr3hjyhttps://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1
