Tôn-trung-Sơn khi ngoài mười tuổi, du-học ở Đàn-hương-Sơn, thấy Nhựt-bồn chỉ là cái đão cõn-con mà kháng cự được với nước Mỹ, nên mới sanh ra cái tư-tưởng về chủ nghĩa dân tộc. Năm Ất-vị, sau trận khởi-nghĩa ở Quãng đông, thấy trong đồng chí có người muốn làm Hoàng-đế, Trung-sơn lại sợ họ nhận nhà nước làm của riêng, mà tranh cướp nhau, thì việc cách-mạng, sẻ không đạt tới mục-đích, nhân mới chủ lực về chủ-nghĩa dân quyền. Tới khi chơi khắp Âu Mỹ, thấy vấn-đề chánh-trị đã giải-quyết, mà vấn đề xã-hội còn lôi-thôi, lại góp nhặt chủ nghĩa dân-sanh, đặng cùng vấn-đề dân-tộc, dân-quyền củng quyết định. Thế là chủ nghĩa tam-dân đã hoàn thành. Khi hội Trung-quốc đồng-minh thành-lập, đã cho nghĩa ấy vào lời thề. Lời thề rằng : « Giữa trời xin thề: giốc lòng hiệp sức, quét trừ quân giặc, lấy lại nước nhà, gây nền dân quốc, chia đều địa-quyền, trung-tín một lòng, có sau có trước; Ai sai lời này, công-chúng trị tội». Hoàng Hoa Cương NXB Bảo Tồn 1929 Ngô Tất Tố 72 Trang File PDF-SCAN Link download https://drive.google.com/file/d/1MXI4oJAb28DlgHLMztXWHkF8XUEcUHykhttps://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1
