Có một sự trái ngược rất lớn giữa hình thể và lịch sử nước Ý. Lịch sử nước này là một chuỗi những nạn ngoại xâm, những vụ đi thôn tính nước người, những sự trà trộn giữa các chủng tộc, những cuộc đô-hộ của ngoại bang rất sai biệt và liên tục, đến nỗi quả là mâu thuẫn khi ta đề cập đến « một giống người Ý » : Bao thế kỷ qua đã trộn nhiều đám dân, đủ mọi giống, kể cả những giống hoàn toàn không còn ai biết, như người E-tơ-ruýt (Erusques), trên một mảnh đất mà họ tuy bao nhiêu lâu cùng nhau sát cánh vẫn không pha lẫn, ở đấy quyền tự do của các xã và quyền tự trị của các hầu quốc hình như còn bộc lộ những sự dị biệt rớt lại tự cỗ thời. Còn khung cảnh, thì lại là khung cảnh của một duy nhất tính mà hình thể bắt phải có, do vị trí của núi An-pơ (Alpes) ngoạn mục bao quanh miền Lịch Sử Ý Đại Lợi NXB Viện Đại Học Huế 1963 Georges Bourgin, Thái Văn Kiểm (dịch) 216 Trang File PDF-SCAN Link download https://drive.google.com/file/d/1_P7pvOIaCvRUedKBb_IwPyo1bLHvqzLChttps://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1