“Tôi nhớ hoài câu tấm tắc của Trung tướng Nguyễn Bình về chồng tôi: “Giàu như vậy, sang như vậy, mà bỏ hết đi kháng chiến, dân miền Nam có khác!”. Lại nhớ câu chồng tôi thường hay nói: “Nhà nước mình còn nghèo lắm, có bao nhiêu tiền mình cũng dốc sức giúp đỡ cách mạng, chỉ mong nước nhà độc lập”. Cũng bởi cái lý tưởng và hành động cao đẹp đó của ổng mà cô tiểu thư bướng bỉnh thua ổng 27 tuổi như tôi mới chịu về làm vợ”. Tôi là con gái gốc Sài Gòn-Gia Định. Ba là thầy giáo nhưng tham gia du kích trong nội thành. Gia đình cũng khá giả nên tôi rất được nuông chiều. Có cảm tình với cách mạng nên sau ngày Nam Bộ kháng chiến, tôi bỏ ngang việc học, đi phát truyền đơn cùng các chị em. Các cô chú du kích, cán bộ ở chiến khu Đồng Tháp Mười vẫn hay ghé nhà tôi. Nhiều lần thấy bà Nguyễn An Ninh lo lắng khi ở bưng biền, bộ đội bị ốm đau, ghẻ lở, thương tích mà không có thuốc chữa, tôi sang nhờ chú ruột là Nguyễn Thành Nghĩa - ông chủ “pharmacy” (tiếng Pháp, có nghĩa là nhà thuốc) nổi tiếng, gửi thuốc men cho bộ đội. Ngày nọ, bà Nguyễn An Ninh ghé nhà, cho biết tình hình cách mạng đang rất khó khăn, cán bộ, chiến sĩ trong bưng thiếu thốn trăm bề từ cái ăn đến cái mặc… Do đó, luật sư Nguyễn Thành Vĩnh cần có người trong nội thành đi vận động nhân dân quyên góp giúp đỡ cách mạng. Nghe vậy, tôi hăng hái tham gia. Theo lời dặn của bà Ninh, tôi và một anh du kích đến những nhà bà cho biết địa chỉ trước, rồi nói với họ là người nhà của bà Ninh. Đó là mật khẩu để những thành phần trí thức có cảm tình với cách mạng nhận ra người nhà và quyên góp tiền. Làm được việc có ích cho cách mạng, tôi vui lắm. Nhưng con gái mười sáu, mười bảy đương cái xuân thì nên lắm người trêu ghẹo. Nhất là mấy thằng Tây hay để ý nên tôi đâm sợ, lỡ lộ thì nguy. Các anh, các chú lãnh đạo nhanh chóng đưa tôi ra bưng. Đó là năm 1947. Thấy tôi có trình độ nên các chú chuyển tôi sang Sở Kinh tế Nam Bộ làm văn thư. Trong cuộc họp các cơ quan đầu não ở bưng biền, tôi được giao pha trà, rót nước. Bà Nguyễn An Ninh đưa tôi đến gặp một người đàn ông đáng tuổi ba tôi, giới thiệu: “Đây nè anh, cô bé này là người quyên góp tiền giùm anh ở nội thành đó”. Tôi tròn xoe mắt, hóa ra người đàn ông trông nghiêm nghị, khắc khổ này là luật sư Nguyễn Thành Vĩnh danh tiếng-nhà đại tư sản sẵn sàng từ bỏ giàu sang, phú quý để đi theo kháng chiến, chịu hy sinh gian khổ. Lúc này, ông đang là Ủy viên Ủy ban hành chính Nam Bộ kiêm Giám đốc Sở Tài chính Nam Bộ. Sau này nên vợ nên chồng, tôi mới biết ông là con của một gia đình đại địa chủ ở Mỹ Tho, Tiền Giang. Học luật bên Pháp, ông về nước hành nghề luật sư, tiền làm ra nhiều vô kể. Trong hồi ký chồng tôi ghi: “Khi bắt đầu nhận thức cuộc sống sa đọa của mình là vì bám vào chân của thực dân thống trị để chia phần bóc lột nhân dân, tôi nhờ bạn tốt là bác sĩ Phạm Ngọc Thạch giúp đỡ đưa vào Mặt trận Việt Minh để trở về với dân tộc. Được phân công làm công tác “trí vận” và “công giáo vận” tôi hoạt động liều lĩnh, ỷ lại vào quá khứ của mình. Chỉ từ 23-9-1945, khi thực dân Pháp bao vây để bắt, hướng là để thủ tiêu và được nhân dân cứu vớt, tôi mới hiểu giá trị của người dân Việt Nam, thêm vào đó được nhân dân quan tâm chăm sóc, nuôi dưỡng, tôi mới thực sự giác ngộ”. Khí thế kháng chiến của nhân dân Nam Bộ khi ấy đã khiến một trí thức như ông từ bỏ tất cả giàu sang phú quý để dấn thân vào con đường vì nước vì dân đầy chông gai, gian nguy. Mọi hoạt động đều rất khó khăn: Ăn uống thiếu thốn, máy móc không có, quần áo ít ỏi… Hồi đó nhìn ổng thấy thương lắm, người gầy đét, ăn uống không đầy đủ nên mặt mũi xanh xao. Chưa kể giặc càn liên tục. Hồi bị Pháp bao vây nhà, ổng dồn hết tiền mặt vào hai cái vali, chỉ mang thêm bộ quần áo rồi kêu anh tài xế đưa vào bưng. Cách mạng thiếu tiền, chồng tôi tự bỏ tiền túi ra để mua lương thực, thực phẩm, máy móc… cho anh em. Trung tướng Nguyễn Bình than thở: Các anh em chiến sĩ ở Khu 7 toàn ăn măng chấm mắm, mặt bủng xanh không có sức mà chiến đấu. Nghe vậy, ổng lấy ngay mấy ngàn tiền Đông Dương đưa cho anh Bình lo cho bộ đội. Pháp tấn công Đồng Tháp Mười, tình hình chiến sự ngày càng dữ dội nhưng quân ta không có đủ vũ khí để chiến đấu. Trước tình hình cấp bách, chồng tôi bàn với anh Kha Vạn Cân, Giám đốc Sở Kinh tế Nam Bộ, sẽ về Mỹ Tho một chuyến. Đi theo tháp tùng nhiệm vụ tối mật này có thêm 12 đồng chí nữa. Ông về đào vàng đựng trong hai hộp bánh quy chôn sâu dưới hòn non bộ ở nhà. Hai hộp đựng toàn vàng miếng, là tài sản dành dụm bấy lâu thời ông còn hành nghề luật sư ở Sài Gòn. 200 lượng vàng trao cho bộ đội để mua vũ khí đánh giặc. Nhờ 200 lượng vàng mà ta mở được nhiều chiến dịch thành công, khiến giặc Pháp kinh sợ. Sau này, tôi vẫn nhớ như in câu nói của chồng: “Thà mình hiến số vàng đó cho cách mạng, giúp ích cho đất nước còn hơn tư lợi hoặc để nó rơi vào tay kẻ thù”. (Ghi theo lời kể của bà Nguyễn Ngọc Dung, phu nhân cố luật sư Nguyễn Thành Vĩnh) Luật Sư Nguyễn Thành Vĩnh NXB Trẻ 2000 Hoàng Xuân Huy 56 Trang File PDF-TRUE Link download https://drive.google.com/file/d/1MZ9Yh3ExO227osa4_Tmj3nc8hhTphzC8https://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1
