Trước khi thuật tiểu-sử Nã-phá-Luân (Napoléon) tưởng chúng tôi cần phải nói qua để độc giả rõ, cái tình-hình đảo Coóc (Corse), là nơi sinh-trưởng của Nã-phá-Luân lúc bấy giờ ra sao, cái phong-hóa và nhân vật xứ ấy thế nào, vì những nguyên nhân đó có ảnh hưởng xấu-xa đến thân thế và công-nghiệp vĩ đại của một người mà ta vẫn thường tặng cho cái huy-hiệu chói-lọi "anh-hùng-đệ-nhất". Đảo Coóc trước vẫn thuộc quyền cai-trị của người xứ Giên (Gènes), đến năm 1764, bỗng sảy nên nạn binh đao: Dân Coóc lấy lẽ rằng người Giên tham-tàn không có cảm tình với họ, không muốn khai sáng cho họ; các cách giáo dục đều cấm, đường xá không khai thông, dĩ chí đến buôn bán, cũng tìm hết cách ngăn ngừa cấm đoán. Vì thế mới xuất-hiện ra một nhà tri-sĩ, đứng lên triệu tập nghĩa quân. Nã Phá Luân Quyển 2 NXB Trịnh Văn Bích 1929 Lê Quốc Hữu 36 Trang File PDF-SCAN Link download https://drive.google.com/file/d/16c5X0hpGZhFPO3tqQFHnx3vIADSRCUn3https://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1
