Nghiên cứu thi văn Nguyễn Công Trứ, người ta không khỏi nhận thấy con người ông – cũng như sự nghiệp – thật là phong phú, phức tạp. Nhất là thấy những khuynh hướng tâm hồn ông thường hiện ra một cách mâu thuẫn. Để gỡ sự mâu thuẫn ấy và để hiểu rõ tư tưởng ông, ta cũng cần trước hết trở lại tế nhận cái hoàn cảnh xã hội cùng những dữ kiện cá nhân đã dung hợp để chi phối con người ông ngay từ lúc lớn lên. Về cái xã hội Lê mạt, ta đã có nhiều dịp nhận xét. Nay chỉ khuôn vào giai đoạn từ năm 1786 Nguyễn Huệ ra Bắc, năm đó Nguyễn Công Trứ lên 9, bắt đầu hiểu biết, cho đến năm 1802 Nguyễn Ánh thống nhất, năm đó Nguyễn Công Trứ 24 tuổI, thấy cuộc đời mình đã mở vào một con đường. Trong 15 năm tuổi thành nhân ấy Nguyễn Công Trứ đã chứng kiến bao nhiêu biến đổi. Tâm tư ông đã bị dao động giữa bao nhiêu khuynh hướng trái ngược trong một xã hội chia rẽ và loạn lạc. Thơ Văn Nguyễn Công Trứ NXB Văn Học 1983 Trương Chính 190 Trang File PDF-SCAN Link Download http://nitroflare.com/view/E42AE9F4D702A51https://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1