Các nhân vật trong tiểu thuyết Những người lao động biển cả cũng như hầu hết những tác phẩm khác của ông đều không có nét đặc sắc về tâm lý: Gilliatt không có những biến đổi tâm lý mạnh. Không có nhiều trường đoạn khắc hoạ suy nghĩ của anh. Liệu đó có phải là một nhược điểm của đại văn hào Victor Hugo so với rất nhiều nhà văn tâm lý đương thời, như người ta vẫn thường quan niệm? Như giáo sư Đặng Thị Hạnh đã nhận xét thì đó chỉ là những giản đồ tâm lý so với Stendhal, Balzac, Flaubert... Vì vậy so với thời gian tiểu sử-cốt truyện thì có thể coi dòng thời gian tâm lý trong tác phẩm này không có vai trò như trong các tiểu thuyết đương thời của Balzac, Flaubert.... Nhịp điệu trong tác phẩm này chỉ vang lên rõ nhất ở bè thời gian sự kiện. Tiểu Thuyết Hugo Chuyên Luận NXB Đại Học Quốc Gia 2001 Đặng Thị Hạnh 280 Trang File PDF-SCAN Link download https://drive.google.com/file/d/1OGZ8honyuxJ4lE6EX1teebMlUeV6QSZvhttps://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1