« Năm...., ở thành-phố Hải-Phòng có một nhà, không phải là nhà giầu mà ăn tiêu như một nhà thầu-khoán nhớn, không phải là nhà quan mà dậm-dịch như một dinh ông quan lớn thì xưa, không phải là nhà cho vay lãi mà cũng nhiều kẻ sang người trọng đến quỵ-lụy. Trong nhà, đồ dùng cách ăn, tựa theo như của người tây; chủ-nhân đi ra ngoài thời xe cao-xu độc-mã. Ai có hỏi nhau rằng ông chủ cái nhà ấy làm nghề nghiệp gì thời nguyên không có nghề-nghiệp gì; nguyên là chức vị gì thời cũng không biết có chức-vị gì cả; quanh năm vợ chồng chỉ ăn chơi, đàn hát, khách khứa; mùa hè thời nay Đồ-Sơn, mai Tam-Đảo. Lạ thay! người ta ở trong đời, thường có hai hạng: phi lao-lực thời lao-tâm; vậy mà sao có người như ông chủ-nhân cái nhà đó, con tạo-hóa chiều riêng một cách đến như thế ru? Khách cũng có nhiều người hiếu-sự đến khuyên bảo chủ-nhân những nhẽ phải: những người khuyên về đường lợi thời có người bảo nên tậu lấy một cái đồn-điền, vừa là làm giầu mà cũng là cảnh chơi thú; có người bảo nên mở một hiệu buôn to ở Hải-Phòng để cạnh-tranh thương-quyền với những các khách trú; có người bảo nên mở một sưởng làm đồ để cạnh-tranh với ngoại-hóa; có người bảo nên mở một cuộc cho vay lãi mà lấy nhẹ lãi, cũng là lợi mà cũng có đức-trạch. Trần Ai Tri Kỷ NXB Đông Kinh 1924 Tản Đà (Nguyễn Khắc Hiếu) 17 Trang File PDF-SCAN Link download https://drive.google.com/file/d/1xVrz3PG4YaXQy1PSEwApFqQ1TOX2QHm4https://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1