Đầu năm Tân Hợi (1911), thầy giáo Nguyễn Tất Thành lặng lẽ rời trường Dục Thanh (Phan Thiết) hành phương Nam. Đêm cuối cùng thầy Thành và thầy Nguyễn Quí Anh ngủ chung giường, trò chuyện suốt đêm. Tờ mờ sáng, thầy Thành khoác túi đồ lên vai, đi ra khỏi cổng trường, nhằm hướng biển đi tới. Đầu xuân trời vẫn lạnh, hơi nước bốc lên từ mặt biển xa xa tạo thêm cảm giác cô quạnh. Ra đi không một lời từ giã học trò, không có buổi tiễn đưa, cứ nhẹ nhàng như là một cuộc đi dạo, một buổi thăm thú bạn bè rồi sẽ trở về với học trò thân yêu. Vào đến Sài Gòn Nguyễn Tất Thành đến ở nhà người anh em của ông Nghè Trương Gia Mô tên là Lê Văn Đạt ở Xóm Cầu Rạch Bầu, một thời gian sau chuyển đến nhà 123 đường Pôn Tếtxta (Paul Testria) khi đó là trụ sở của Thương quán Liên thành phân cuộc. Đặt chân lên chốn phồn hoa đô hội Xứ Nam Kỳ, việc đầu tiên Nguyễn Tất Thành làm là tìm kiếm người cha thân yêu đã vào đây hơn nửa năm. Cha anh, cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc (thi đỗ khoa Tân Sửu 1901, cùng khóa với các ông Phan Chu Trinh, Ngô Đức Kế). Tuy đỗ đạt cao nhưng ông Nguyễn Sinh Sắc vẫn sống một cuộc sống bình dị, hòa mình trong thôn xóm, với họ hàng. Năm 1905, sau nhiều lần từ chối, ông phải vào kinh đô Huế nhận chức Thừa biện ở bộ Lễ, đến tháng 7/1909, ông được cử làm Tri huyện, huyện Bình Khê, tỉnh Bình Định. Bình Khê là một huyện khuất vắng, nhà cầm quyền đưa ông đến đây để hạn chế sức hoạt động của Nguyễn Tất Thành, con trai ông, trong các cuộc biểu tình chống thuế ở kinh đô Huế. Trông Vời Cố Quốc NXB Đại Học Thái Nguyên 2017 Hoàng Quảng Uyên 614 Trang File PDF-OCR Link download https://thuvien.ntu.edu.vn/Opac/DmdInfo.aspx?dmd_id=71646 https://drive.google.com/file/d/1CgMo9hrRoEzUr0ySObgrapTdQTtIV7vGhttps://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1
