Những cuộc thám quật hiện thực gần đây tại Non-nok-tha bên Thái, Lào và Hang Thần bên Miến Điện đã phát giác thêm nhiều dữ kiện mới về nền văn minh Hòa Bình, Bắc Sơn trong đó phải kể tới nghệ thuật kỷ hà học với các vòng xóay trôn ốc cũng như những hình tam giác Những yếu tố đó cũng đã thấy có xuất hiện ở thời phôi thai nghệ thuật Ngưỡng Thiều và cả Long Sơn (Creel 91) nhưng rồi biến mất. Trong huyền thoại nước ta có truyện xây đắp rồi sụp đổ của Loa thành, nếu xét về biểu tượng thì đó cũng là một biểu tượng liên can tới nền văn hóa có nghệ thuật xoáy ốc. Vậy có phải truyện Loa thành ghi lại sự sụp đổ của một nền văn hóa xa xưa đã gắn liền với nền văn hóa của tổ tiên chúng ta? Câu hỏi có thể làm phát khởi lên những cuộc tìm kiếm về nhiều phương diện: nghệ thuật, khảo cổ, dân tộc học, ý nghĩa huyền sử Quyển này muốn khởi công làm một trong những cuộc thám hiểm đó về phương diện huyền sử. Đứng ở phương diện này thì họa đồ Loa thành cũng chính là họa đồ tâm thức con người. Nếu Loa thành có ba vòng xoáy ốc với chín tầng chồng lên nhau thì cơ cấu tâm thức con người cũng có thể quan niệm ba vòng như thế tức tính tự ngoài vào trong là ý thức, tiềm thức, vô thức và mỗi vòng lại có thể chia ra ba đợt nhỏ thành chín. Rồi cũng như lối vào thành Loa tiến kiểu xoáy ốc thì đây cũng vậy: càng tiến thì lại càng đi sâu thêm cũng như cao thêm lên mãi cho tới tận trung cung là nơi ủ ấp và phát sinh mọi nền hòa hợp thống nhất. Nói theo tâm tư thì đó là lối suy luận giữa hai hàng ý thức và tiềm thức. Tiềm thức kêu là long, ý thức kêu là tư, vị chi là Tư long, một tên khác của Loa thành. Loa Thành Đồ Thuyết NXB Thanh Bình 1973 Kim Định 178 Trang File PDF-SCAN Link download http://thuvienbinhduong.org.vn/Default.aspx?ModuleId=110955 https://drive.google.com/file/d/19obyfnwmtyHJti9WpZgXAF4nhlxAnJEYhttps://drive.google.com/drive/folders/1yLBzZ1rSQoNjmWeJTZ3WGQHg04L1
